Amerikaanse inflatie houdt de gemoederen bezig

In het kort:

• Blijft Amerikaanse consument besteden? Deze week meer inzicht
• Amerikaanse 10-jaarsrente daalde onverwachts sterk
• Er staan belangrijke ontmoetingen op de (geo) politieke agenda, een ‘dark horse’

Na de recentste beleidsbijeenkomst van de Federal Reserve (Fed), een kleine twee weken terug, klonk de voorzitter Jerome Powell nog tamelijk gematigd. Een bijkomende renteverhoging werd weliswaar niet uitgesloten, maar de obligatiemarkten hadden een deel van het werk van de centrale bank overgenomen, stelde hij. De stevige opmars van de tienjaarsrente in de VS richting de 5% remt de kredietgroei af, waardoor zowel de economie als de inflatie afkoelt. Per saldo verhoogt dit de kans dat de Fed klaar zou zijn met het optrekken van de rente. Tot zover de theorie.

Andere toon

Voor beleggers waren Powell’s woorden echter aanleiding om prompt de andere kant op te lopen. Van desinteresse voor obligaties naar sterke belangstelling. Vanuit de redenering dat als de centrale bankiers voortaan op hun handen blijven zitten, ook de langetermijnrente zijn top heeft bereikt. En dat daarmee de koersen van obligaties weer kunnen gaan stijgen. 

Het gevolg was een forse duik van die lange rente. Precies de tegenovergestelde beweging dus dan waar Powell op had gerekend. En die hij wellicht met lede ogen aanzag.

Geen wonder dus dat de Fed-voorzitter afgelopen week bij een toespraak voor het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zijn toon ietwat aanscherpte. Hij legde meer nadruk op de onzekerheid of het rentebeleid al voldoende restrictief zou zijn om de doelstelling van 2% inflatie structureel te bereiken. Voor nu prijzen marktpartijen nog slechts een 18% kans in op een komende extra renteverhoging in december en vanaf medio 2024 staat er al een eerste beleidsrentedaling geprojecteerd.

Dubbele boodschap

Uiteindelijk zal het de inflatie zijn die het monetaire verdict velt. Deze week staan de nieuwe Amerikaanse inflatiecijfers dan ook centraal op de macro-agenda.

De recentste trend in die cijfers gaf een dubbele boodschap. Ja, tegenover een jaar terug brokkelt de kerninflatie nog steeds af. Van 5,6% begin dit jaar naar 4,1% in september. Maar op de korte termijn van de maand-op-maand-bewegingen, lijkt het neerwaartse momentum weer kracht te verliezen.

Dit laatste signaal zit zowel vervat in de consumentenprijzen-index (CPI) die we deze week voorgeschoteld krijgen, als in de PCE, de andere inflatiebarometer die het prijspeil van de consumentenuitgaven meet. Hier kijkt de Fed vooral naar.  

Een en ander werpt dan ook de vraag op of we voor een opleving van de Amerikaanse inflatie staan? Met alle gevolgen van dien voor de economie, het monetaire beleid en financiële markten?

Geen negatieve verrassing

Naar onze mening zal het zo’n vaart niet lopen. Zo suggereert de arbeidsmarkt bijvoorbeeld dat de krapte daar wel degelijk afneemt. En bijgevolg ook de loondruk.

Zowel nieuwe aanvragen voor een werkloosheidsuitkering als de verlenging van bestaande lopen op. Zij het vanaf lage niveaus. Ook het arbeidsrapport over de maand oktober was matig. Op het vlak van de banencreatie én qua verloop van het gemiddelde uurloon.

Verder lijken specifieke omstandigheden in een beperkt aantal sectoren (zoals transport) een verdere daling van de inflatie tegen te houden. Dit zou echter een tijdelijk fenomeen moeten zijn. Mede omdat de olieprijs dipt.

Slotsom is dat er op dit moment weinig reden is om met een ál te bezorgde blik naar de Amerikaanse inflatie te kijken. De strijd is nog niet helemaal gestreden en de weerbare economie kan op enig moment wel degelijk voor een opflakkering zorgen. Maar dat zal naar verwachting alvast niet blijken uit de nieuwe cijfers van deze week.

Detailhandelsverkopen

Over de weerbaarheid van de Amerikaanse economie gesproken: komende woensdag staan ook de kleinhandelsverkopen over de maand oktober op de rol.

Zoals bekend is het de afgelopen kwartalen vooral de consument geweest die de economische groei stuwde. Met dank aan de sterke arbeidsmarkt en de spaaroverschotten vanuit de coronapandemie.

De status is van deze laatste is een onduidelijk. De consensus is dat die financiële buffers grotendeels opgesoupeerd zouden moeten zijn. Maar links en rechts duiken alternatieve inschattingen op. Die wijzen op nog enkele honderden miljarden die op de plank zouden liggen. Waarbij het dan nog maar de vraag is bij welke inkomensgroepen dat het geval is. Als dat bij de hogere segmenten is, dan is de kans kleiner dat deze middelen uiteindelijk zullen worden gespendeerd.

Hoe dan ook, het is moeilijk in te beelden dat Jan met de pet (Joe Sixpack) zijn bestedingspatroon van afgelopen maanden kan volhouden. Wellicht zullen we dus spoedig wat minder uitbundige verkoopcijfers moeten optekenen. Wellicht dat de grote Amerikaanse retailer Walmart de ze week met het derde kwartaalrapport ons meer inzicht verschaft over de bestedingsdrift en het kooppatroon. We zien al enige kwartalen dat er een verschuiving plaats vindt van duurzame goederen (kleding, speelgoed etc) naar de gewone boodschappen. Maar ook bij deze laatste categorie treed erosie op, met minder volumes en meer prijsconcurrentie. Dat viel op te maken uit de laatste kwartaalbericht van Ahold Delhaize.

Matige industrie

Tot slot deze week aandacht voor nieuwe cijfers over de industriële productie in zowel de VS, eurozone als China. Op basis van de inkoopmanagersindices uit alle drie deze regio’s zijn onze verwachtingen niet al te hoog gespannen. Ook hier komt de belangrijke industriële wereldspeler Siemens met cijfers op de proppen. Wij zijn vooral benieuwd naar het orderverloop in Europa en China. Vooral in dat laatste land verliep de orderinstroom uiterst moeilijk.

Wij verwachten dat de boodschap vanuit de tweede inschatting voor de kwartaalgroei in de eurozone (over het derde kwartaal) niet anders zal zijn dan die uit de eerste cijfers van een tweetal weken terug: stagnatie.

Politieke spanningen

Tot slot spelen er op het politieke vlak ook de nodige issues. Woensdag is er een ontmoeting tussen de Amerikaanse president Joe Biden en de Chinese partijvoorzitter Xi Jinping in San Francisco om de betrekkingen te verbeteren. Beide partijen hebben elkaar hard nodig, maar er zijn vele twistpunten. Verder verloopt het niet soepel in de Amerikaanse politiek, er dreigt nog steeds de sluiting van de Amerikaanse overheid aan het eind van deze week. Tot op heden zijn politieke partijen op de valreep tot inkeer gekomen maar het is weer opnieuw spannend hoe de onderhandelingen gaan lopen. Kredietbeoordelaar Moody’s verlaagde afgelopen week de outlook van de Amerikaanse kredietwaardigheid (AAA) van stabiel naar negatief. Reden zijn de fiscale begrotingstekorten.