Gaat het monetair vriezen of dooien?

In het kort:

• Beleggers staan in ‘slecht nieuws is eigenlijk goed nieuws’-stand.
• De economische weerkaart zet de Europese Centrale Bank voor een dilemma.
• China moet harder ingrijpen als het de negatieve trend wil keren.

De speech van Jerome Powell op het jaarlijkse onderonsje van centrale bankiers in Jackson Hole bevatte weinig nieuws: het kan monetair gaan vriezen, maar ook gaan dooien, afhankelijk van de economische en inflatoire temperatuur. De Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve (Fed), laat zich daarbij leiden door de komende data over de Amerikaanse economie. Dat is kortgezegd de samenvatting. Afwijkingen in de verwachte economische cijfers zullen de financiële markten de komende tijd in beweging houden. Overigens reageerden obligatie- en aandelenmarkten nauwelijks na de speech van Powell, aandelen gingen lichtjes hoger.

De dagen voordien zaten aandelenbeleggers weer volop in de modus ‘slechts nieuws is eigenlijk goed nieuws’. Zo kregen zwakkere PMI-inkoopmanagersindices (in de eurozone zelfs héél zwakke scores) een warme ontvangst. Ze sterkten de hoop dat centrale banken de beleidsrente niet langer zullen optrekken. Een degelijker cijfer over de Amerikaanse arbeidsmarkt (minder aanvragen voor een werkloosheidsuitkering dan verwacht) had dan weer een tegenovergesteld effect.

Amerikaanse arbeidsmarkt blijft krap

Met die Amerikaanse arbeidsmarkt hebben we meteen ook één van de kernpunten op de agenda van deze week te pakken. Vrijdag verwachten we het arbeidsmarktrapport over de maand augustus.

De twee voorgaande rapporten suggereerden dat de arbeidsmarkt krap blijft, maar toch geleidelijk afkoelt. Er kwamen steeds minder nieuwe banen bij, tot onder de 200.000 per maand. Bovendien gebeurde dat grotendeels in de overheidssfeer. De economisch gevoelige private sector scoorde relatief zwak qua jobcreatie.

Dat patroon zet naar verwachting door. De economische data uit de VS verrassen weliswaar grotendeels positief, maar een nieuwe groeiversnelling van de arbeidsmarkt lijkt er niet in te zitten. We stipten al aan dat een onverwacht lager aantal nieuwe aanvragen voor een werkloosheidsuitkering beleggers negatief stemde, maar per saldo is dat cijfer al twee maanden relatief stabiel. Onderliggende data van de inkoopmanagersindices duiden ook op minder enthousiaste wervingsintenties bij ondernemingen. Dat zal zoals verwacht opnieuw blijken uit de ISM Manufacturing-index, die er eveneens vrijdag aankomt.

Maar zoals gezegd blijft de markt krap, zodat de opwaartse loondruk, en van daaruit de inflatiedruk, slechts geleidelijk verbetert. Wat dan weer wél helpt om die druk verder onder controle te krijgen, is de toegenomen productiviteit. Die compenseert in steeds grotere mate de toegenomen loonkosten.

Tweesnijdend zwaard in eurozone

Wat betreft die Amerikaanse inflatie staat donderdag de PCE-index op de rol. Deze prijsbarometer voor persoonlijke consumptie-uitgaven (Personal Consumption Expenditures) krijgt minder aandacht dan de CPI, maar is cruciaal omdat hij leidend is voor de Fed. De verwachting is dat de kern-PCE in juli +0,2% bedraagt ten opzichte van juni.

In de eurozone staat dan weer de eerste inschatting voor de inflatie in augustus op de agenda, waarbij gerekend wordt op een aanhoudend hardnekkige inflatie van 5,3% op jaarbasis. Erg pittig, zeker gezien de zo goed als stilgevallen economische groei. De ESI-index vanuit de Europese Commissie (Economic Sentiment Indicator) zal dat woensdag nogmaals illustreren en opnieuw lichtjes afbrokkelen tegenover juli.

Voor de Europese Centrale Bank (ECB) geeft dat een dilemma. Er gaan steeds meer stemmen op om in september even af te wachten met het verder optrekken van de beleidsrente. Anderzijds bedraagt de verwachte inflatie nog steeds 5,3% op jaarbasis. Een cijfer dat verdere monetaire verstrakking niet onlogisch zou maken, gezien de inflatiedoelstelling van 2%.

Een meevallend inflatiecijfer deze week zou dus zeer welkom zijn. Ons uitgangspunt is dat de inflatie inderdaad verder afbrokkelt, vooral nu er signalen opduiken dat ook de Europese dienstensector stilaan in moeilijk vaarwater komt, iets waar de industrie al een hele tijd in verkeert.

Of die inflatie echter in voldoende mate terugvalt om de ECB te overtuigen de pauzeknop in te drukken, is twijfelachtig. Ondernemingen ervaren immers nog steeds oplopende (loon)kosten door de krappe arbeidsmarkt (donderdag komt het nieuwe werkloosheidscijfer voor juli). Vanzelfsprekend proberen ze die kosten door te berekenen, wat de inflatie onderhoudt.

Door een beleggersbril bekeken is dat alles een tweesnijdend zwaard. Vertraagt de inflatie, dan kan de monetaire tegenwind vanuit een alsmaar hogere rente luwen. Wat positief is. Anderzijds zou dat kunnen betekenen dat bedrijven stilaan inboeten op hun verkoopmarges, omdat ze de hogere kosten niet langer kunnen doorrekenen. Wat weer minder goed nieuws zou zijn voor de winstontwikkeling.

China moet doortastender optreden

Chinese aandelen trapten de week – kortstondig-  uitbundig af, nadat beleidsmakers de belasting op aandelentransacties halveerden. Van een winst van 5,5% na deze aankondiging bleef uiteindelijk 1,2% over. Interessant op de korte termijn, maar de kans is klein dat het voldoende is om het vertrouwen van beleggers structureel te ondersteunen. Daarvoor zijn meer doortastende maatregelen in de reële economie nodig. Opvallend was dat buitenlandse beleggers zich na de koersoprisping sterk aan verkoopzijde vertoonden.

Vorige week nog liet de Chinese centrale bank (PBOC) de referentierente voor hypotheken onveranderd, en vanuit de begrotingshoek is het aantal ondersteunende maatregelen vooralsnog zo goed als afwezig.

Deze week krijgen we een reeks Chinese inkoopmanagersindices voorgeschoteld, zowel vanuit de industrie als vanuit de dienstensector. Er zijn weinig of geen indicaties dat deze enige verbetering zullen vertonen. Er moeten impactvollere stimuleringen komen om de negatieve trend in China te keren, stellen economen.